کاتێک دیپلۆماسییەت دەبێتە ریالیتی شۆ

  • February 28, 2025
  • 251 Views
کاتێک دیپلۆماسییەت دەبێتە ریالیتی شۆ

نووسینی: ئەرسەلان مەحمود

لە جیهانی سیاسەتدا، دەگمەن دەبینین سەرکردەکان ماسکەکانیان لابەن، بەڵام پێدەچێت ترەمپ وای دانابێت کە کۆشکی سپی ستۆدیۆیەکی تەلەفزیۆنییە و بەشی داهاتووی بەرنامەکەی “ئەپرەنتیس” تۆمار دەکات!

کاتێک سەرۆکی ئۆکرانیا بە هیوای دەستکەوتنی هاوپەیمانێتییەکی ستراتیژی و چەکی بەرگری ئاسمانی سەردانی واشنتۆنی کرد، پێی وانەبوو کە بەشداری لە کۆبوونەوەیەکی ئاسایی ناکات، بەڵکو دەچێتە نێو “خانەی گورگەکان!” کۆبوونەوەیەک کە لە دیبەیتی قەشەکان دەچوو نەک لە کۆبوونەوەی نێوان دوو سەرۆکی وڵاتان کە یەکێکیان لە جەنگدایە.
ترەمپ – وەک ئەوەی لە نمایشێکی تەلەفزیۆنیدا بێت – دەستیکرد بە سەرکۆنەکردنی میوانەکەی، کە بریتی بوو لە سەرۆکی وڵاتێک کە لە ژێر هێرشی بەردەوامی دراوسێیەکی زەبەلاحدایە: “تۆ سوپاسگوزار نیت! چیتر کارتی فشارت نەماوە!” مەبەستی چییە لە کارتی فشار؟ چەکە نوکلێرەکان لەلای پووتینن، نەک زێلێنسکی!
لە کاتێکدا ڤانس، جێگری سەرۆک، لای خۆیەوە دەنگی بەسەر سەرۆکی ئۆکرانیا بەرز دەکردەوە وەک ئەوەی لەگەڵ کارمەندێکی نووسینگەکەی بدوێ، زێلێنسکی هەوڵیدەدا بیر لەوە بکاتەوە کە چۆن سپاسی گوللەی خەیاڵی بکات کە بۆی دەنێرن!
“دەبێت چارەسەرێک بکەی” – ترەمپ بە زێلێنسکی دەڵێت – وەک ئەوەی بیەوێت شتێکی ئاسان لێ بخوازێت وەک داوای لێوردن لە تیمێکی تۆپی پێ بعد سوء فهم، نەک دەستبەرداربوونی بەشێکی زەوی وڵاتەکەی!
لە ساتێکی کۆمیدیدا، ترەمپ دڵنیایی دا کە “لەگەڵ ئۆکرانیا و رووسیایە” بەیەکەوە – بێگومان چونکە ئەو تاکە کەسە لە جیهاندا کە پووتین و زێلێنسکی لە یەک کاتدا متمانەیان پێی هەبێت! مرۆڤ دەپرسێت ئایا پلانەکەی ئەوەیە هەردووکیان بۆ مارا-لاگۆ بانگهێشت بکات و قەیرانەکە لەسەر گۆڵفەکەی یەکلا بکاتەوە!
زێلێنسکی، کە ناچار بوو پاڵەوانێتی خۆڕاگری لە خۆی نیشان بدات، بە شێوەیەکی دیپلۆماسیانە گوتی: “پێم وایە سەرۆک ترەمپ لەگەڵماندایە” – کە وەرگێڕانەکەی هاوتایە بۆ “خودایە یارمەتیمان بدە”. بەڵام لەو کاتەدا کە ئەو قسەیەی دەکرد، پێدەچوو ترەمپ زیاتر سەرقاڵی رێککەوتن بێت لەسەر ئەوەی کە چ کانزایەکی ئۆکرانیا بگوازێتەوە بۆ ئەمریکا نەک ئەوەی چۆن کیێڤ لە رووخان بپارێزێت.
شانۆی کۆشکی سپی بە جۆرێک بوو کە شرۆڤەکاران پرسیاریان لێ دروست بوو: ئایا ئەمە کۆبوونەوەی دوو سەرکردەی وڵاتانی هاوپەیمان بوو، یاخود چاوپێکەوتنی کاندیدێک بۆ وەرگرتنی کارێک لەگەڵ خاوەنکارێکی ناڕازی؟ لەڕاستیدا، پەرەسەندنەکە ئەوەندە سەیر بوو کە تاکە شت کە کەم بوو، دەستەواژەی ناوداری ترەمپ بوو: “تۆ دەرکراویت!”
کاتێک باسی ئاگربەستی “نزیک” کرا، پرسیارێک ماوەتەوە: ئایا ترەمپ ئاماژەی بۆ کۆتایی جەنگی ئۆکرانیا دەکرد، یان خۆراگریی دیپلۆماسی جیهانی لەبەردەم ستایلە نوێیەکەی بەڕێوەبردنی؟ لەوانەیە، دوای ئەم کۆبوونەوەیە، ناتۆ پێویستی بە ئۆپشنی نوێی سیستەمی بەرگری بێت، نەک تەنها دژی مووشەک، بەڵکو دژی خوێندنەوەی کۆبوونەوەکان بە میدیاش!
پێنووس و مایکرۆفۆن و کۆنترۆڵی تەلەڤزیۆنەکان بەردەوام ئامادەن، چاوەڕێی شانۆی داهاتووی ئەم درامایەن. پەخشی زیندوو لە کۆشکی سپییەوە؛ جیهانی سیاسەت، شانۆیەکی بێهاوتا!

ئەمانەش بخوێنەرەوە

نوێترین

ڤیدیۆی هەڵبژێردراو