د. موئمین زەڵمی

عێراق لەخراپترین بارودۆخیدایە، سەرۆك وەزیران بەزمانی حاڵ رایدەگەیەنێت ناتوانێ حكومەتداری لەگەڵ “جەردەكان” درێژە پێبدات، سەرنجێكی كورت دەمانگەیەنێتە ئەو راستییەی ئەم دۆخەی عێراق ئەنجامی هەڵبژاردنی ناتەندروستی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە.

دوانزە ئایاری ساڵی رابردوو ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بەڕێوەچوو، لەئان‌و ساتێكدا خەڵك‌و جەماوەری عێراق‌و كوردستان لەناخۆشرین‌و بێھیواترین ساتەكاندا بوون، هێزە سیاسییە راستەقینەكان لەگەڵ دەستپێكردنی بانگەشەدا ھەستیان بەدوو ئەركی زۆر قورس كرد، یەكەمیان گێڕانەوەی ھیوا‌و ئومێد بۆ خەڵك بۆ ئەوەی بەشداری ھەڵبژاردن بكەن، دووەمیش ئەوەی دەبێ ئەم سیستەمە سەقەتە سەرلەبەری ھەڵبوەشێنینەوە.

ئێوارەی رۆژی ۱۲ی ئایار، دەركەوتنی ئەنجامی ساختەچییەتی‌و تەزویرە ناقۆڵاكە جارێكیتر بوویەوە ھۆكاری بێ ھیوایی‌و باڵی ڕەشی بێ ئومێدی سەرتاپای عێراق‌و تەنی، كوشتنی ھیواداری لای خەڵك، ئەركێكی لەمێژینەوەی دەسەڵاتی سیاسییە، بۆیەش جارێكیتر ئەوان ویستیان بیكوژن، لەسێدارەی بدەن، تەفروتونای بكەن، … بوختانیان بۆ كرد، تەڵەیان بۆ نایەوە، تەزویریان لەسەر كرد، خیانەتیان لێكرد، گەلەكۆمەشیان لێكرد، كەچی نەیانتوانی.

هێزە راستەقینە چاكەخوازەكان بڕیاریاندا نەھێڵێن ھیوا بمرێ، تا ھیوا بشەكێتەوە، تا ھیوا بدرەوشێتەوە، بۆیەش ھەر زوو پاش ڕەتكردنەوەی سەرلەبەری پڕۆسەكە، لەگەڵ ھێزە چاكەخواز‌و دیموكراتەكان بڕیاریاندا ببنە چقڵە چاوی ئەو تەزویرەی بووەتە پارێزەری بەرژەوەندی خزمەكان، پڕۆسەی ھەڵبژاردن‌و سەرجەم ئەنجامەكانی ڕەتكرانەوە‌و داوای ھەڵوەشانەوەی ھەڵبژاردن كرا.

هێزەكان‌و خەڵك زۆر باش یەكتر دەناسن، زۆر باشیش دەزانن كێ دڵسۆزی راستەقینە‌و خاوەنی دەنگی راستەقینەیە، بۆیەش لەگەڵ جموجوڵە یاسای‌و دیبلۆماسییەكانی سەلماندنی چۆنیەتی ساختەچییەتییەكە، زانرا كێچ كەوتۆتە كەوڵییانەوە‌و ڕێگا ناشەرعییەكان دەگرنە بەر، بۆیەش چەندین كۆگای دەنگەكان سوتێنران، ئاخر كاتێك وترا دەستیان بۆ چڵەپوشەكە بردووە، وتیان وا نیە، بەڵام وا خەریكە چڵە پووشەكە دەیانخنكێنێ.

سەرنج بدەن ھەڵبژاردنەكانی ڕابردووش تەزویر‌و ساختەكاری ھەر ھەبوو، بەڵام ئەمجارە رێكخراوتر‌و ترسنۆكانەتر بوو، چونكە ئەمجار ھێزی نوێ ھاتبوو تەرازووی دیموكراسی‌و عەدالەتی قورستر كردووە بۆیەش دكتاتۆری‌و ناعەدالەتییان زیاتر خستۆتەوە گەڕ، چونكە ئەمجار دەیانزانی وەك ڕابردوو، بۆیان ناچێتە سەر، دەترسان چەتری ناڕازاییەكان‌و دەنگە راستەقینەكان گەورە بێت، وا گەورەش بوو، ھێزە چاكەخوازەكان ببنە ھاوپەیمان لەپێناو شكۆی مرۆڤ‌و حوكمی ڕەشید‌و بەرپاكردنی عەدالەتدا، لەپێناو كۆتایی ھێنان بەفەزاحەت‌و سكانداڵەكان‌و ڕێگری لەتەشویش‌و تەزویری سیاسی.

خۆپیشاندانەكانی دوومانگی رابردووی عێراق‌و فشارەكانی سەر سەرۆك وەزیرانی عێراق دەرئەنجامی قورسی بۆ سەر بارودۆخی عێراق لێ دەكەوێتەوە، بۆیەش گومان نیە هەڵبژاردنی ناتەندروست دۆخی ناتەندروستی لێدەكەوێتەوە، ئێستاش عێراقییەكان باجی سكانداڵە گەورەكە دەدەن وهێزە چاڵهەڵكەنەكانیش وا دەكەونە ناو چاڵە هەڵكەنراوەكانەوە. چاوەكان ئێستا لەسەر ئەوە چی هێزێك لەئێستادا دەتوانێت‌و جورئەتی ئەوە دەنوێنێت بەڵێنی ڕاستگۆیی، ھەڵتەكاندنی بەرژەوەندی حزب‌و خزم، حوكمی ڕەشید، چەسپاندنی دیموكراسی‌و بەرپاكردنی عەدالەتی بداتە خەڵكی عێراق‌و ببێتە پارێزەری دەنگ‌و ڕەنگی راستەقینەی خەڵك، ئەم بەڵێنەش ڕۆژ بەڕۆژ زیاتر لای خەڵك تۆخ دەبێتەوە‌و چاوەكانیش زیاتر لەجاوەڕوانییدا دەمێننەوە.